Hrvatske snage su 21. januara 1993. godine napale južni dio Republike Srpske Krajine, dok su snage UN, koje su je štitile, napustile položaje – više stotina srpskih civila je ubijeno, a međunarodna zajednica je agresiju propratila mlakim reagovanjem.
U akciji kodnog naziva „Maslenica“ ubijeno je ili nestalo 348 Srba, od čega 55 civila, među kojima 34 žene i troje djece uzrasta do 12 godina.
Prema podacima Dokumentaciono-informacionog centra „Veritas“, iako je agresija izvršena na zaštićenu zonu UN i pred očima mnogobrojnih pripadnika UNPROFOR-a, niko nije procesuiran za zločine nad Srbima počinjene u ovoj akciji.
Među žrtvama bilo je i 65 dobrovoljaca sa prostora Srbije i BiH, koji su došli na Ravne Kotare da zajedno sa domicilnim Srbima brane njihove kuće i zemlju.
Agresija je izvršena u toku realizacije Vensovog plana, kojim je godinu dana ranije Krajina stavljena pod zaštitu UNPROFOR-a.
U narednih nekoliko dana hrvatske oružane snage uspjele su da zauzmu nekoliko desetina kilometara kvadratnih na Ravnim Kotarima, uključujući aerodrom Zemunik, kao i nekoliko visova na Velebitu, te da preuzmu kontrolu nad branom i hidroelektranom Peruća.
U ovoj agresiji najviše su stradala srpska sela Islam Grčki, Kašić i Smoković, kao i etnički mješovita sela Murvica, Crno, Zemunik Gornji, Poljica i Islam Latinski.
Srbi iz tih sela su ubijani, prognani ili odvedeni u zatvore i logore, a njihova imanja su opljačkana i uništena, dok su kulturni spomenici, groblja i crkve devastirani, oskrnavljeni ili porušeni.
„Veritas“ je naveo da su među tim objektima bili Dvori Stojana Jankovića u Islamu Grčkom sa malom Crkvom Svetog Georgija koja je osveštana 1675. godine, u kojoj je sahranjen poznati književnik Vladan Desnica, te Crkve Svetog Georgija u Smokoviću i Svetog Ilije u Kašiću koje su osveštane 1567, odnosno 1872. godine.
Iz ovih ravnokotarskih sela protjerano je više od deset hiljada Srba koji su se raselili širom svijeta.
Jedan od težih zločina prvog dana agresije desio se na prevoju Mali Alan na Velebitu, u blizini osmatračnice UNPROFOR-a, kada su pripadnici hrvatske specijalne policije „Alfe“ iz zasjede ubili i masakrirali 22 pripadnika Srpske vojske Krajine sa područja Gračaca.
Ovaj masakr počinili su pripadnici Petog voda iz sastava „Alfe“.
Operaciju „Maslenica“ planirali su i izveli Janko Bobetko, Ante Gotovina, Ante Roso, Mirko Norac i Mladen Markač, uz znanje i odobrenje tadašnjeg predsjednika države Franje Tuđmana.
U vrijeme agresije načelnik artiljerije sektora „Velebit“ bio je kosovski Albanac Agim Čeku koji je do 1991. godine bio oficir JNA.
