Krajem 2019. godine iz štampe je izašlo izdanje jednog od najznačajnijih projekata Republičkog centra za istraživanje rata, ratnih zločina i traženje nestalih lica pod nazivom Popus žrtava Odbrambeno-otadžbinskog rata  od 1991-1995. godine. Žrtve Odbrambeno-otadžbinskog rata predstavljaju prvi institucionalni projekat ovakve vrste, koji obuhvata podatke o 35.042 smrtno stradalih.  

S obzirom na to da zbog epidemiološke situacije ovo izdanje nije predstavljeno javnosti na način na koji je to planirano, svi koji žele, mogu da se upoznaju s njegovim sadržajem na našem sajtu.

Ovaj popus žrtava Odbrambeno-otadžbinskog rata od 1991-1995. godine, značajan je i zbog toga što je riječ o jedinom institucionalnom istraživanju ovakve vrste, kada su u pitanju žrtve ratova devedesetih godina prošlog vijeka na prostoru bivše SFRJ.

Treba podsjetiti da je i ranije bilo pokušaja da se ovako nešto uradi, da su nevladine organizacije, kao i pojedinci, realizovali slične projekte, ali da niko od njih nije imao pristup obimnijoj dokumentaciji od Centra. Naime, u arhivi Centra postoji više od četiri miliona stranica dokumentacije, koja je sređena po hronološkom i teritorijalnom principu, i koja je analitički obrađena za potrebe Popusa. Pored vlastite dokumentacije, Centar je uložio maksimalne napore kako bi pribavio i drugu, relevantnu dokumentaciju. Prije svega, od institucija Republike Srpske, kao i od udruženja koja okupljaju žrtve i porodice žrtava ratova devedesetih godina.

Žrtve, u smislu Popusa, predstavljaju civilna lica srpske nacionalnosti, koja su smrtno stradala na području bivše SFRJ u periodu od 1991-1995. godine, a njihovo stradanje je direktno vezano za rat i ratna dešavanja. Osim civila, žrtvama se smatraju i pripadnici: Vojske Republike Srpske, Vojske Republike Srpske Krajine, Jugoslovenske narodne armije, teritorijalne odbrane srpskih opština i gradova, Ministarstva unutrašnjih poslova Republike Srpske, Ministarstva unutrašnjih poslova Republike Srpske Krajine, kao i dobrovoljačkih odreda koji su bili u sastavu nekih od navedenih formacija.

Sastavni dio Popusa čine i žrtve iz Republike Srpske Krajine, odnosno sa teritorije Hrvatske, a čije stradanje je nesumnjivo vezano za rat i ratna dešavanja u periodu od 1991-1995. godine, jer je riječ o jednom etničkom korpusu koji je dijelio zajedničku sudbinu tokom rata.

Centar duguje posebnu zahvalnost DIC “ Veritas“, čiji je „Spisak srpskih žrtava rata i poraća na području Republike Hrvatske i bivše Republike Srpske Krajine 1990-1998“, preuzet iz Biltena (izdavač DIC „Veritas“ broj 175, 2015. godina), kako bi se imena žrtava iz Republike Srpske Krajine i Hrvatske našla u publikaciji.

U pratećoj analizi popisa, urađena je detaljna predmetna i hronološka analiza strukture žrtava koja će olakšati dalja istraživanja, s obzirom na to da se on može posmatrati sa pravnog, političkog, demografskog, sociološkog, ekonomskog, kao i sa humanitarnog aspekta.

Napominjemo da su izneseni podaci podložni reviziji, kao i dopuni!

Detaljnije informacije pogledajte u  elektronskom izdanju Popisa.